L'Accord sur les Pandémies : Une Avancée Majeure pour la Santé Publique Mondiale
L'Accord sur les Pandémies, récemment adopté par l'Organisation Mondiale de la Santé (OMS), marque un tournant décisif pour la santé publique mondiale. Si un tel accord avait existé avant 2020, la pandémie de COVID-19 aurait été bien différente. Désormais, le monde sera bien mieux préparé pour atténuer, voire prévenir, la prochaine pandémie. Cet engagement historique lie 124 pays à des mesures concrètes de prévention, de préparation et de réponse aux futures crises sanitaires.
Les pays signataires s'engagent à investir dans leurs infrastructures de santé, à partager la propriété intellectuelle et à faciliter les transferts de technologie. Un des aspects clés de l'accord est le Système d'Accès aux Pathogènes et de Partage des Avantages, qui oblige les États membres de l'ONU à partager des données sur les virus potentiellement pandémiques, ainsi que les vaccins, traitements et technologies de diagnostic. Les fabricants de vaccins devront fournir 20 % de leur production en temps réel à l'OMS, dont 10 % seront offerts gratuitement aux pays les plus pauvres.
Cette mesure aurait pu sauver des milliers de vies lors de la COVID-19, où l'inégalité d'accès aux vaccins a coûté cher. Une étude estime que la moitié des décès dans les pays à faible revenu auraient pu être évités avec une distribution plus équitable. Pourtant, les États-Unis, acteur clé historique de la santé mondiale, brillent par leur absence, ayant choisi de se retirer de l'OMS.
La pandémie a démontré que la santé est interconnectée à l'échelle mondiale. Même les pays aux mesures les plus strictes, comme la Chine, n'ont pas pu éviter la propagation du virus. L'accord souligne l'importance de la coopération multilatérale et rejette les craintes liées à la souveraineté nationale, précisant qu'il respecte les constitutions de chaque pays.
Cet accord rejoint d'autres traités onusiens salvateurs, comme la Convention-Cadre pour la Lutte Anti-Tabac, qui a réduit de un tiers la consommation en 20 ans. À long terme, ces engagements sont rentables : la Convention de Minamata sur le mercure devrait économiser 339 milliards de dollars d'ici 2050 aux seuls États-Unis.
Au-delà des pandémies, l'accord encourage des systèmes de santé résilients et équitables, facteurs clés pour affronter les crises. Il promeut aussi une approche « Une seule santé », intégrant la santé humaine, animale et environnementale. Bien que le risque actuel soit faible, la grippe aviaire H5N1 reste une menace, et cette approche pourrait limiter sa propagation interespèces.
Malgré les défis, cet accord offre une lueur d'espoir pour l'avenir de la santé mondiale. Il prouve que la coopération internationale reste une priorité, même en ces temps incertains.
Thỏa thuận Đại dịch: Bước ngoặt lịch sử bảo vệ sức khỏe toàn cầu
Thỏa thuận Đại dịch vừa được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông qua đánh dấu cột mốc quan trọng trong lĩnh vực y tế công cộng toàn cầu. Nếu được áp dụng sớm hơn, đại dịch COVID-19 có thể đã được kiểm soát tốt hơn. Thỏa thuận này trang bị cho thế giới công cụ hiệu quả để ngăn chặn hoặc giảm thiểu tác động của các đại dịch trong tương lai.
124 quốc gia đã cam kết thực hiện các biện pháp phòng ngừa, chuẩn bị và ứng phó với đại dịch. Các nước phê chuẩn thỏa thuận sẽ có nghĩa vụ đầu tư vào cơ sở hạ tầng y tế, chia sẻ tài sản trí tuệ và chuyển giao công nghệ. Đây là bước tiến lớn trong hợp tác y tế toàn cầu.
Một trong những điểm nổi bật của thỏa thuận là Hệ thống Tiếp cận và Chia sẻ Lợi ích về Mầm bệnh. Các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc phải chia sẻ thông tin về virus có nguy cơ gây đại dịch, bao gồm trình tự gene của các chủng mới, đồng thời chia sẻ vaccine, phương pháp điều trị và công nghệ chẩn đoán.
Các nhà sản xuất vaccine tại các nước tham gia sẽ dành 20% sản lượng vaccine đại dịch để WHO phân phối toàn cầu, ưu tiên các quốc gia nghèo và vùng dịch nặng. Trong đó, 10% sẽ được tặng miễn phí. Cơ chế này có thể đã cứu sống nhiều người trong đại dịch COVID-19 khi bất bình đẳng vaccine khiến một nửa số ca tử vong ở các nước thu nhập thấp có thể được ngăn chặn.
Đáng chú ý, Mỹ vắng mặt trong thỏa thuận này dù từng đóng vai trò quan trọng trong các vấn đề y tế toàn cầu. 11 nước khác cũng không bỏ phiếu, nhưng việc Mỹ rút khỏi WHO khiến sự vắng mặt này trở nên đặc biệt.
COVID-19 chứng minh sức khỏe toàn cầu là vấn đề liên kết không thể tách rời. Ngay cả các nước áp dụng biện pháp mạnh như Trung Quốc cũng không tránh khỏi lây lan khi nới lỏng hạn chế. Ngăn chặn đại dịch tiếp theo đòi hỏi tất cả quốc gia, đặc biệt là các nước thu nhập thấp và trung bình, phải có đủ nguồn lực phòng chống dịch bệnh.
Thỏa thuận cũng khẳng định chủ nghĩa đa phương và tinh thần hợp tác toàn cầu vẫn là mục tiêu chung của đa số quốc gia. Một số chỉ trích cho rằng thỏa thuận đe dọa chủ quyền quốc gia, nhưng điều khoản rõ ràng tôn trọng quyền tự quyết của mỗi nước theo hiến pháp riêng.
Các hiệp ước toàn cầu như thế này rất hiếm nhưng mang lại hiệu quả thiết thực. Công ước Khung về Kiểm soát Thuốc lá của WHO đã giảm 1/3 số người hút thuốc trong 20 năm qua. Công ước Minamata về thủy ngân dự kiến tiết kiệm 339 tỷ USD cho riêng nước Mỹ đến năm 2050.
Ngoài phòng chống đại dịch, thỏa thuận kêu gọi các nước cùng hành động vì hệ thống y tế bền vững và công bằng. Kinh nghiệm COVID-19 cho thấy các nước có hệ thống y tế công bằng thường ứng phó dịch bệnh tốt hơn. Đầu tư vào y tế công bằng cũng giúp giảm bất bình đẳng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe khác.
Thỏa thuận áp dụng cách tiếp cận 'Một sức khỏe' xem xét mối liên hệ giữa sức khỏe con người, động vật và môi trường. Dù nguy cơ hiện tại thấp, cúm gia cầm H5N1 vẫn tiềm ẩn nguy cơ đại dịch. Cách tiếp cận này cũng hữu ích với các thách thức khác như kháng kháng sinh và an toàn thực phẩm.
Trong bối cảnh y tế toàn cầu còn nhiều thách thức, Thỏa thuận Đại dịch mang lại tia hy vọng về một tương lai phòng chống dịch bệnh hiệu quả và công bằng hơn.
